Vén màn bí ẩn hệ sinh thái ngầm bên dưới thác máu ở Nam Cực

Mới đây, giới chuyên gia đã có thêm phát hiện bất ngờ về nguồn gốc thác máu bí ẩn ở thung lũng khô McMurdo của Nam Cực, báo Kiến Thức đưa tin. Thác máu bí ẩn ở thung lũng khô McMurdo của Nam Cực từ lâu đã trở thành một bí ẩn đánh đố nhân loại. Mới đây, giới chuyên gia đã có phát hiện bất ngờ về nguồn gốc "thác máu" trên. Thung lũng khô McMurdo là một trong những vùng sa mạc khắc nghiệt nhất hành tinh. Bề mặt thung lũng này hoàn toàn khô ráo, ngoại trừ một vài dòng sông băng bị cô lập.

Giải mã nguồn gốc 'thác máu' bí ẩn ở Nam Cực

Bên trong các hẻm núi, khí hậu ở đây rất khô, lạnh và lộng gió. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện xác ướp những con hải cẩu trong các hẻm núi có niên đại ước tính khoảng hàng ngàn năm tuổi. Các nhà khoa học đã lần đầu tiên tìm hiểu nguồn gốc "thác máu" bí ẩn bắt nguồn từ nguồn nước ngầm bên dưới sông băng Taylor.

Từ trước đến nay, Nam Cực thường gợi hình ảnh của màu trắng và xanh dương, nhưng lục địa băng giá này đôi khi có thể bị ảnh hưởng bởi màu sắc bất thường. Hơn một thế kỉ trước, khi nhà địa chất học Griffith Taylor lần đầu tiên khám phá Nam Cực, ông đã tìm thấy một vết màu đỏ kì lạ tràn ra từ mỏm sông băng trông như thác nước. Toàn bộ khu vực này gợi hình ảnh của một thác máu.

Một số nhà khoa học từng cho rằng sở dĩ có "thác máu" này là do một loại tảo đỏ gây nên. Nó có chất lỏng giống như máu. Ôxit sắt là nguyên nhân của màu đỏ nhưng qua phân tích, giới chuyên gia phát hiện có sự tồn tại của các vi khuẩn lạ.

Jill Mikucki – người đứng đầu nhóm nghiên cứu thuộc ĐH Tennessee cho biết, nhóm nghiên cứu của cô đã tìm ra nguồn cung cấp cho "thác máu", khiến nước ở đây có màu sắc khác lạ. Họ đã phát hiện mạch nước mặn đã lan rộng hơn so với dự tính ban đầu. Sau đó, các chuyên gia kết nối các hồ trên bề mặt bị chia cắt. Như vậy có nghĩa rằng, có khả năng tồn tại một hệ sinh thái ngầm rộng lớn hơn rất nhiều.

Thác máu bí ẩn ở Nam Cực có thể chưa một hệ sinh thái ngầm rộng lớn 'không tưởng'

Khi khí hậu thay đổi và biển rút lui, một hồ nước mặn đã chiếm thung lũng. Sắt có chứa muối từ nước biển đọng lại trong đáy hồ. Nhiệt độ của nước trong hồ là -5 độ C, nước rất mặn. Độ mặn gấp 2 đến 3 lần so với nước biển bình thường. Chính vì vậy mà nó không bao giờ đóng băng, nước chỉ có thể từ từ thẩm thấu vào băng khiến cho chúng có sắc đỏ đặc biệt. Thác Máu là một sông băng gỉ giàu chất sắt.

Cô Mikucki giải thích, có thể nguồn nước muối lớn này không phải là duy nhất trong thung lũng, hệ sinh thái ngầm của các vi sinh vật nguy hiểm đó có thể kết nối với các hồ như mọi người thấy. Thậm chí, chúng có thể tiếp xúc với đại dương.

Phân tích mẫu nước gồm có hóa chất và vi sinh vật, các nhà khoa học khẳng định đây là hệ sinh thái của vi khuẩn tự dưỡng hiếm có dưới bề mặt sông băng. Mẫu nước có ít nhất 17 loại vi khuẩn khác nhau và không có oxy. Nhưng chúng vẫn sống, vẫn tồn tại trong một môi trường khắc nghiệt với một nhiệt độ cực thấp và ánh sáng mặt trời cũng không thể xuyên qua cả một lớp băng dày nhiều tầng của dòng sông băng Taylor để chiếu ánh nắng xuống mặt hồ nằm sâu 400 m bên dưới.

Hình ảnh độc đáo của thác máu bí ẩn ở Nam Cực 

Duy chỉ có chất sắt và các hợp chất lưu huỳnh là nguồn năng lượng cơ bản nuôi sống cộng đồng vi khuẩn cổ tồn tại qua hàng triệu năm nay. Nhưng một vết nứt ở sông băng khiến cho hồ nước ở dưới mặt băng chảy ra, tạo thành thác mà không làm ô nhiễm hệ sinh thái bên trong hồ.

Với phát hiện mới này, cô Mikucki hy vọng nhóm nghiên cứu của mình có thể trở lại và khảo sát thêm nhiều khu vực để tìm ra các hồ ở Nam Cực kết nối với nhau bằng cách nào cũng như mức độ tương tác của các dòng nước mặn chảy ngầm với đại dương tại khu vực bờ biển. Giống như tất cả các nghiên cứu ở hệ thống thung lũng khô, những hoạt động của nhóm nghiên cứu do cô Mikucki dẫn đầu rất hữu ích cho thăm dò không gian cũng như nghiên cứu về Trái Đất.

Thùy Nguyễn (T/h)