Cần có giải pháp thích ứng với Quy định chống phá rừng của châu Âu

20:44 07/11/2023

(VietQ.vn) - Khó khăn lớn nhất mà các chuỗi cung ứng nông sản tại Việt Nam đang gặp phải trong thực hiện quy định mới của EU là việc cơ sở dữ liệu định vị diện tích rừng; truy xuất nguồn gốc; triển khai hệ thống giám sát chống phá rừng.

Quy định về chống phá rừng của EU (EUDR) được ban hành nhằm cấm nhập khẩu các sản phẩm và hàng hóa gây mất rừng, suy thoái rừng kể từ sau ngày 31/12/2020. Trong đó, cà phê, cao su, gỗ và sản phẩm gỗ là những ngành hàng chủ lực của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi quy định này. Khó khăn lớn nhất mà các chuỗi cung ứng nông sản tại Việt Nam đang gặp phải trong thực hiện quy định mới của EU là việc cơ sở dữ liệu định vị diện tích rừng; truy xuất nguồn gốc; triển khai hệ thống giám sát chống phá rừng. Đại diện các hiệp hội và địa phương đều cho rằng, để thích ứng với Quy định chống phá rừng của EU cần giải quyết vấn đề truy xuất nguồn gốc.

Chia sẻ về giải pháp của ngành trồng trọt trong việc đáp ứng và giảm thiểu rủi ro khi thực hiện EUDR, bà Trần Quỳnh Chi, Giám đốc Vùng Cảnh quan châu Á, Tổ chức Sáng kiến Thương mại Bền vững (IDH) cho rằng: Để hỗ trợ nông nghiệp Việt Nam không gây mất rừng, minh bạch và bền vững, thích ứng với yêu cầu của EUDR cần gói giải pháp đáp ứng với EUDR và gói giải pháp giảm thiểu rủi ro. Cụ thể, cần có hệ thống thông tin rừng, hệ thống thông tin vùng sản xuất, vấn đề pháp lý trong sử dụng đất và áp dụng truy xuất nguồn gốc, giảm thiểu rủi ro mất rừng là giải pháp quan trọng. Theo đó sẽ chứng minh sản phẩm cà phê, cao su Việt Nam 100% đáp ứng yêu cầu không gây mất rừng, suy thoái rừng. Như vậy, Việt Nam cần đối thoại với EU để chuyển Việt Nam sang mức rủi ro thấp, từ đó giảm mức độ yêu cầu; giảm mức độ yêu cầu về truy xuất nguồn gốc; đạt được tác động bảo vệ và tái sinh rừng, đảm bảo an sinh xã hội.

Về giải pháp đáp ứng với EUDR, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quan hệ và Hợp tác quốc tế (Bộ NN&PTNT) cho rằng: Cần đẩy mạnh truyền thông để các cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp và nông dân hiểu rõ quy định mới về chống phá rừng, suy thoái rừng khi sản xuất, kinh doanh xuất khẩu nông sản, đồng thời phân định rõ trách nhiệm của các bộ, ngành liên quan, chính quyền địa phương và người dân trong phối hợp thực hiện. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thích ứng với Quy định EUDR, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, Bộ NN&PTNT đã có nhiều cuộc trao đổi chuyên sâu với các đơn vị kĩ thuật và cơ quan lãnh đạo của Ủy ban châu Âu, đồng thời tham vấn với các đơn vị, tổ chức quốc tế và các cơ quan chuyên môn để xây dựng Khung kế hoạch hành động thích ứng với EUDR.

Khó khăn lớn nhất mà các chuỗi cung ứng nông sản tại Việt Nam đang gặp phải là việc cơ sở dữ liệu định vị diện tích rừng; truy xuất nguồn gốc; triển khai hệ thống giám sát chống phá rừng. Ảnh minh họa

Ngày 29/6/2023, Bộ NN&PTNT đã ký kết Bản ghi nhớ với Sở NN&PTNT của 5 tỉnh Tây Nguyên, Hiệp hội ngành hàng, tổ chức IDH và công ty JDE Peets để hỗ trợ xây dựng các vùng sản xuất không gây phá rừng, suy thoái rừng; sản xuất bền vững kết hợp với các mục tiêu bảo tồn tài nguyên và đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương. Tiếp đó, Bộ NN&PTNT đã có Văn bản số 4572 ngày 13/7/2023 gửi các đơn vị trực thuộc, và Văn bản số 5179 ngày 1/8/2023 về việc triển khai Khung kế hoạch hành động thích ứng với Quy định không gây mất rừng EU.

Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan, ngành nông nghiệp chủ động thích ứng với sự thay đổi trong đó có quy định mới của EU về chống phá rừng và suy thoái rừng. Đây là cơ hội để cấu trúc lại ngành hàng liên quan tới rừng, tới lâm nghiệp như: cà phê, cao su, gỗ và các sản phẩm chế biến từ gỗ. Chống phá rừng và suy thoái rừng không chỉ là quy định của EU mà đây là xu thế của thế giới trong tăng trưởng Xanh, hướng tới nền kinh tế nói chung, nông nghiệp nói riêng minh bạch, trách nhiệm và phát triển bền vững.

"Mỗi sự thay đổi đều có những khó khăn, nhưng nếu không thay đổi thì còn khó khăn hơn nữa, các hiệp hội ngành hàng đều hiểu được điều đó. Thành công hay không là nhờ vào việc chúng ta có tư duy và hành động hệ thống, hệ thống càng rộng theo chiều ngang, càng dài theo chiều dọc cần phải có tư duy gắn kết giữa Bộ NN&PTNT và các bộ, ngành; giữa Việt Nam với các đối tác quốc tế; giữa trung ương với các địa phương, giữa hai tác nhân rất lớn là doanh nghiệp và cộng đồng người dân sản xuất những mặt hàng liên quan đến quy định này", Bộ trưởng Lê Minh Hoan đánh giá và nhấn mạnh, sự hợp tác, hỗ trợ của EU trong thời gian qua, đã góp phần quan trọng vào quá trình chuyển đổi ngành nông nghiệp Việt Nam theo hướng phát triển "minh bạch, có trách nhiệm, bền vững và tăng trưởng xanh".

Khánh Mai (t/h)