Tràn lan hàng giả, hàng nhái bày bán trên khắp các vỉa hè Hà Nội

'Siêu thị di động" mọc lên như nấm trên vỉa hè 

Thời gian qua, lực lượng chức năng liên tục phát hiện, xử lý nhiều vụ việc làm hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ của các hãng nổi tiếng. Tuy nhiên tình trạng mua bán tràn lan các mặt hàng này vẫn không có dấu hiệu giảm đi. Không chỉ được bán trên mạng, các loại hàng giả, kém chất lượng còn bày bán tràn lan trên các vỉa hè nhiều tuyến phố tại Hà Nội, khiến người tiêu dùng như bị lạc vào “ma trận”.

Theo ghi nhận, trên vỉa hè các tuyến đường, phố Hà Nội xuất hiện rất nhiều sạp hàng quần áo, giày dép, túi xách chăn ga gối đệm… mang nhãn mác các thương hiệu lớn, không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Qua tìm hiểu thực tế, người tiêu dùng đua nhau mua sắm, bất chấp lời cảnh báo về chất lượng, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả. Đặc biệt các chủ bán hàng cũng bỏ ngoài tai sự kiểm soát của lực lượng chức năng, họ sẽ “ôm hàng” bỏ chạy khi bị kiểm tra.

Dọc theo đường Tố Hữu (quận Hà Đông), không khó để bắt gặp những “siêu thị di động”, tại đây được bày bán đủ loại mặt hàng như túi xách, giày dép, quần áo, mũ lưỡi chai, mũ bảo hiểm…

Tại một sạp hàng chuyên bày bán ba lô, túi du lịch và ví cầm tay…được bày bán đủ các loại túi đều mang thương hiệu nổi tiếng như Gucci, Louis Vuitton, Nike, Adidas… Giá cho mỗi sản phẩm chỉ vài chục nghìn đồng, đắt nhất cũng chỉ 100 nghìn đồng.

Tại tuyến đường Cienco 5 (đoạn khu đô thị Thanh Hà, Thanh Oai, Hà Nội) cũng là nơi ưa thích của những “siêu thị di động này”. Đủ các mặt hàng quần áo, giày dép, mũ nón và đều mang thương hiệu các hãng thời trang nổi tiếng như Adidas, Nike, Puma, điểm chung của các mặt hàng này là có giá rất rẻ.

Theo quan sát, các điểm bán này đặc biệt hút khách vào những khung giờ từ 16h30 khi người dân trên đường đi làm về. Chị Lê Thị Hương (cư dân khu đô thị Thanh Hà) cho biết: “Thực ra tôi biết tất cả những mặt hàng bán ở đây đều là hàng giả, hàng nhái. Tuy nhiên, thỉnh thoảng tôi vẫn chọn mua vì giá rất rẻ, thuận tiện đi lại. Đa số những người mua sẽ không quan tâm nguồn gốc xuất xứ, họ chỉ quan tâm giá bao nhiêu và sản phẩm đó họ có cần hay không”.

Tiếp tục đi thực tế khu vực vành đai 3, đoạn qua địa phận phường Yên Sở (quận Hoàng Mai), các sạp hàng bán thắt lưng, ví da, ốp điện thoại với giá 50.000-100.000 đồng nhiều vô kể. Hàng gia dụng được quảng cáo là "hàng Nhật bãi" có giá từ vài chục nghìn đồng/sản phẩm.

Thói quen lang thang mua sắm hàng giá rẻ vỉa hè dường như đã khá quen thuộc với người dân khu vực đường Cầu Diễn, đoạn qua phường Phú Diễn (quận Bắc Từ Liêm). Vào mỗi buổi chiều, nhiều xe ôtô chở hàng chục chiếc chăn, ga gối, đệm hay ba lô, va li đỗ ngay trên vỉa hè. Các thương hiệu nổi tiếng như chăn Yuki, đệm Everon, ba lô Adidas... đã đổ bộ “chợ vỉa hè” với giá rẻ chưa từng có. Cụ thể, chiếc chăn được giới thiệu là lông cừu chỉ 200.000-300.000 đồng/chiếc. Đệm Everon có giá 300.000-500.000 đồng/chiếc... Khi được hỏi về nguồn gốc sản phẩm, người bán hàng chỉ trả lời qua loa là hàng nhà máy. Trong khi đó, bất chấp cảnh báo hàng giả, nhái, người tiêu dùng vẫn xuống tiền mua hàng.

Các “siêu thị di động” này không chỉ xuất hiện tại khu vực đường quốc lộ, mà còn tại các con phố tấp nập khu vực nội thành. Tại ngã tư Hàng Đường - Lãn Ông cũng thường xuyên xuất hiện những ki ốt bán hàng mỹ phẩm.

Theo quan sát tại đây bày bán loạt nước hoa của các hãng nổi tiếng như Chanel, Gucci, Nina Ricci… Lọ nước hoa Chanel Chance 100ml bán với giá 350.000 đồng; Dior Sauvage EDP 100ml giá 400.000 đồng… Tại các cửa hàng chính hãng, giá nước hoa Chanel Chance 100ml là 4,5 triệu đồng, Dior Sauvage EDP 100ml 3,2 triệu đồng… Người bán hàng nói rằng, nước hoa là loại 1:1 (chuẩn như hàng hãng), chỉ là tỷ lệ pha loãng hơn nên giá rẻ hơn chính hãng. Ngoài mỹ phẩm, nước hoa, mặt hàng bày bán nhiều nhất là túi, giày dép, quần áo. Rất nhiều thương hiệu túi cao cấp bày bán theo kiểu đổ đống, đồng giá. Túi xách Chanel, Louis Vuitton, Dior… được treo đồng giá 150.000 đồng tấp nập người mua; giầy dép, quần áo thể thao hãng Nike, Adidas, Puma đồng giá 100.000 đồng…

Tăng cường xử lý hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng

Theo báo cáo của Cục Quản lý thị trường Hà Nội, trong năm 2023, toàn thành phố đã kiểm tra, xử lý 1.760 vụ hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, xử phạt hơn 18,121 tỷ đồng, giá trị hàng hóa tịch thu, tiêu hủy gần 17,857 tỷ đồng.

Trong quý I/2024, Cục QLTT Hà Nội đã kiểm tra, xử lý hơn 1.300 vụ việc; xử phạt hành chính gần 26 tỷ đồng; hàng hóa tịch thu và tiêu hủy tái chế gần 24 tỷ đồng. Trị giá hàng hóa tịch thu là gần 6,3 tỷ đồng; trị giá hàng hóa tiêu hủy, tái chế hơn 17,5 tỷ đồng.

Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội Chu Xuân Kiên cho biết, khó khăn nhất trong công tác đấu tranh với hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ… ở Hà Nội hiện nay là địa bàn quản lý rộng, phức tạp với nhiều kho tàng, bến bãi, điểm tập kết, trung chuyển hàng hóa, gây khó khăn trong công tác nắm bắt, quản lý địa bàn. Mặt khác, nhiều đối tượng thuê kho, bãi sẵn sàng chống đối (không tiếp xúc, không làm việc), gây khó khăn cho cơ quan chức năng khi kiểm soát địa bàn.

Do đó, cần xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu theo từng địa bàn, lĩnh vực phụ trách; điều chuyển, đề xuất điều chuyển, thay thế người đứng đầu các cơ quan, đơn vị không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, có biểu hiện bao che, dung túng cho buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; xử lý nghiêm các vi phạm;...

Xoay quanh vấn đề hàng giả, hàng nhái, ông Trần Hữu Linh - Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường cho hay, vấn đề này ngày càng trở nên sôi động, phức tạp và tinh vi hơn. Trong khoảng một năm trở lại đây, Tổng cục Quản lý thị trường liên tiếp nhận được yêu cầu, những vấn đề thắc mắc cũng như đề nghị phối hợp của các hãng lớn trên thế giới hoặc có nhà máy sản xuất ở Việt Nam.

“Đối với phương thức kinh doanh sản phẩm hàng giả, hàng nhái, hàng giả xuất phát từ nguồn nhập lậu, thẩm lậu từ các nước có đường biên giới với Việt Nam vào trong thị trường nội địa và nguồn hàng giả được sản xuất ở ngay trong nước. Những vụ việc được bắt giữ chúng tôi đánh giá rằng vẫn chưa đủ minh họa hết được vấn nạn hàng giả, hàng nhái hiện nay”, ông Linh cho biết.

Thời gian vừa qua, Tổng cục Quản lý thị trường được Bộ Công Thương, Thủ tướng Chính phủ giao xây dựng nhiều văn bản ở cấp nghị định, thông tư để có biện pháp kiểm tra cũng như có những chế tài có thể răn đe đối với những đối tượng làm hàng giả và hầu hết những mức xử phạt vi phạm hành chính hiện nay đối với hàng giả đều là khung cao nhất.

Cuộc đấu tranh đối với vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng là công việc không chỉ của riêng một tổ chức hay cá nhân mà phải là công việc của toàn xã hội. Bên cạnh việc hoàn thiện các quy định của pháp luật, sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan nhà nước, doanh nghiệp cần bảo vệ chính mình, người tiêu dùng cần thông thái hơn trong đánh giá và lựa chọn sản phẩm, có động thái phù hợp. Có làm được như vậy thì xã hội mới từng bước đẩy lùi được vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đang tràn lan hiện nay.

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng sẽ đạt hiệu quả cao hơn nếu người dân biết cách áp dụng công nghệ tiên tiến, như mã vạch, mã QR, công nghệ blockchain để giám sát nguồn gốc và chứng thực sản phẩm….

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, với tính năng này, người dùng sẽ có thể đối chiếu thông tin sản phẩm, kiểm tra tính chính xác của thông tin trên nhãn dán và thông tin được nhà sản xuất, nhà phân phối cung cấp.

Doanh nghiệp có thể tối ưu vận hành, chủ động chống làm giả cho sản phẩm của mình do hệ thống sẽ báo cáo tự động số lượt quét, khu vực, thời gian quét, lịch sử quét tem, giúp khóa tem từ xa trên hệ thống khi phát hiện có hàng giả. Doanh nghiệp cũng vì thế mà có thể giảm được chi phí truyền thông chống hàng giả cũng như xử lý khủng hoảng do thương hiệu bị giả mạo đồng thời có thể xây dựng những chiến lược Marketing hiệu quả dựa trên các thông tin gửi về hệ thống.

Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả của giải pháp xác thực hàng chính hãng QR code việc triển khai và quản lý hệ thống cần phải được thực hiện một cách nghiêm túc và thông suốt, doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo tính toàn vẹn và đáng tin cậy của thông tin truy xuất sản phẩm.

An Dương (T.h)