Thương mại điện tử - Chìa khóa đưa sản phẩm của bà con vùng cao tham gia vào chuỗi cung ứng

Kiến thức về công nghệ là rào cản

Tại tọa đàm “Gia tăng kênh thương mại điện tử, tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi” mới đây, bà Vũ Thị Lệ Thuỷ - Giám đốc Hợp tác xã 3T Farm cho biết, việc sử dụng các kênh thương mại điện tử để bán hàng giúp tiếp cận người tiêu dùng rất nhanh và tiếp cận được đến số đông người tiêu dùng, thậm chí tiếp cận được đến phân khúc khách hàng mục tiêu mà mình mong muốn.

Song cái khó là hợp tác xã có 184 hộ thì 50% là người đồng bào vùng dân tộc thiểu số và 70% là người nghèo, cận nghèo nên kiến thức về công nghệ gần như bằng 0 khiến việc khai thác, sử dụng nền tảng số một cách hiệu quả chưa đạt. Đây chính là trở ngại, khó khăn lớn nhất mà hợp tác xã đang gặp phải.

Phản ánh thực tế cụ thể tại địa phương, ông Phạm Thành Nam - Phó Giám đốc Trung tâm khuyến công & Xúc tiến thương mại, Sở Công Thương tỉnh Trà Vinh cũng nêu, Trà Vinh hiện nay đa phần là doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ, vì vậy việc ứng dụng công nghệ thông tin còn rất thấp, chủ yếu doanh nghiệp lớn mới có thiết bị hạ tầng tốt, còn đa phần các doanh nghiệp siêu nhỏ thì trang thiết bị còn yếu.

Thực tế cho thấy, số lượng doanh nghiệp ở địa phương có thể tự đưa sản phẩm lên kênh thương mại điện tử còn khiêm tốn. Việc đưa sản phẩm lên sàn online đối với cơ sở sản xuất, hợp tác xã, cũng như bà con chưa mang lại giá trị như mong muốn. Bên cạnh đó, công tác đào tạo, tập huấn thương mại điện tử được chú trọng quan tâm nhưng doanh nghiệp địa phương chưa rành và chưa quan tâm nhiều đến mức độ có thể vận hành để thực hiện tốt.

Ngoài ra, doanh nghiệp địa phương cũng gặp một số khó khăn như chi phí đăng ký tham gia sàn thương mại điện tử còn khá cao. Cách thức quản lý và thực hiện đăng tải sản phẩm cũng như kỹ năng livestream của doanh nghiệp địa phương bán hàng rất hạn chế, còn yếu, chưa thực hiện được trong khâu bán hàng trực tuyến. Đồng thời, doanh nghiệp chưa chủ động trong việc khai thác kênh phân phối, chủ yếu đi vào thị trường truyền thống.

Khó khăn trong tiêu thụ đặc sản địa phương trên sàn thương mại điện tử

Dưới góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn An Sơn - Trưởng phòng Phát triển dự án, Trung tâm Tin học và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết có 3 nhóm khó khăn chính còn tồn tại hiện nay. Đầu tiên, về cạnh tranh giữa doanh nghiệp, các doanh nghiệp với nhau trên sàn thương mại điện tử, liên quan nhiều đến vấn đề bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và công tác chống hàng giả, hàng nhái...

Vấn đề thứ hai, liên quan đến nguồn nhân lực. Nguồn nhân lực ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình mà có thể Go online (Chương trình Go Online được triển khai theo đề án “Phát triển doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử" do Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số chủ trì, đầu mối, phối hợp với các đơn vị nhà nước có liên quan, các sàn thương mại điện tử lớn và các doanh nghiệp cung ứng hạ tầng cho thương mại điện tử) được cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Và một điểm ngoài lề nữa là phương thức cạnh tranh trên thương mại điện tử hiện nay, hầu hết tập trung vào khuyến mại về giá. Hình thức cạnh tranh bằng tín nhiệm cũng như đánh giá chất lượng sản phẩm chưa được phổ biến. Tình trạng này về lâu dài sẽ khiến cho thị trường thương mại điện tử phát triển không lành mạnh và bền vững. Nó sẽ hạn chế sự lớn mạnh của doanh nghiệp, cơ sở sản xuất uy tín liên quan.

Nâng cao kiến thức thương mại điện tử là chìa khóa

Bộ Công Thương cho biết, thời gian qua Bộ đã triển khai hàng loạt hoạt động nhằm thúc đẩy sử dụng ứng dụng thương mại điện tử, giúp thu hẹp khoảng cách giữa các thành phố lớn và địa phương về trình độ phát triển thương mại điện tử. Mặc dù vậy, đối với bà con dân tộc thiểu số miền núi, việc tiêu thụ sản phẩm qua thương mại điện tử còn gặp rất nhiều khó khăn.

Theo bà Hoàng Thị Huyền, Trưởng phòng Kinh doanh Online, Trung tâm kinh doanh và phân phối (Tổng công ty Bưu điện Việt Nam) cần nâng cao nhận thức cho bà con về chất lượng sản phẩm, trong đó liên quan đến vấn đề nuôi trồng, thu hoạch và bảo quản. Giúp bà con hiểu được rằng, khi đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử thì phải là sản phẩm hoàn thiện. Hoàn thiện không những về sản phẩm mà còn về chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm trong quá trình trồng trọt, thu hoạch, phải có chứng nhận, chứng chỉ…

Với các sàn thương mại điện tử, theo bà Huyền, phải đưa ra những quy định, quy chuẩn cho các nhà bán hàng khi đưa sản phẩm lên. Đồng thời phải rà soát liên tục, rà soát xem công tác đưa sản phẩm lên đã chính xác chưa, đã chuẩn chỉnh chưa, khi đó người tiêu dùng mới tin tưởng về sản phẩm.

Còn theo ông Nguyễn An Sơn, các doanh nghiệp tại địa phương cần tập trung vào phát triển nguồn nhân lực, làm sao để cho nhân sự trong doanh nghiệp của mình có thể sẵn sàng ứng dụng được thương mại điện tử cũng như công nghệ số và có được một tư duy, phương pháp rõ ràng để triển khai các hoạt động chuyển đổi số. Qua đó phát triển kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử, khoảng cách bền vững. 

Đồng thời phải liên tục đẩy mạnh tiếp thị trên các kênh truyền thông, mạng xã hội, nhất là các kênh như Facebook, Zalo, Tiktok và qua đó khách hàng cũng sẽ dễ tiếp cận được website cũng như các sản phẩm của mình dễ dàng hơn. Việc thúc đẩy thương mại điện tử tại các vùng cao đòi hỏi một loạt biện pháp, từ đào tạo công nghệ đến đảm bảo chất lượng sản phẩm và quản lý chi phí. Điều này có tiềm năng giúp tạo ra cơ hội kinh doanh mới và giúp các cộng đồng vùng cao tham gia vào thị trường toàn cầu thông qua thương mại điện tử.

Duy Trinh (t/h)